De nabeschouwing
Nee. Nee tegen het associatieverdrag met Oekraïne. Het is een duidelijk signaal dat Nederland gisteren heeft afgegeven, en dat Rutte moeilijk naast zich neer kan leggen. Of zoals het gezicht van het referendum, Jan Roos, wordt geciteerd door Metro:
Rutte, het wordt tijd dat je luistert naar de wil van het volk.
In de praktijk betekent het dat Rutte terug moet naar Brussel om te soebatten over regels, punten, komma’s en iota’s. Dat geeft ons hier de kans om nog eens te reflecteren op verkiezingen, referenda, de EU en onze democratie in het algemeen. Hoe bepaal je bijvoorbeeld je standpunt bij een verkiezing? En blijft de EU wel bij elkaar, of stapt bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk eruit? En is democratie eigenlijk wel de beste manier om een land te besturen:
Als het gaat om politieke systemen kan dit toch niet het ultieme eindpunt zijn?
– We zijn er bijna, maar nog niet helemaal, 30 maart 2015