De weekendschool: nuttig of gevaarlijk?
Binnenkort is de zomervakantie voorbij en komen overal in Nederland de kinderen weer naar school. De meesten zullen van maandag tot en met vrijdag weer onder het toezicht van de leerkrachten vallen en hun sommetjes en taaloefeningen maken. Maar voor een deel van onze jeugd zal ook de zaterdag of de zondag in het teken van leren staan: op weekendscholen wordt kinderen de taal en cultuur bijgebracht van het land waar hun ouders (of grootouders) vandaan komen. Oorspronkelijk werd het ’thuistaalonderwijs’ gefinancierd door de Nederlandse overheid. Het doel was om de kansen van de kinderen van de gastarbeiders in de maatschappij te vergroten. Maar sinds 2004 – naar aanleiding van een aantal onsmakelijke, terroristische gebeurtenissen – is deze financiering weggevallen en worden de weekenscholen voornamelijk betaald door de ouders zelf, óf andere overheden. Hiervan is de Turkse overheid de bekendste.
Onlangs heeft onderzoek uitgewezen dat het les krijgen in de taal uit het land van herkomst een positief effect heeft op het leren van een tweede taal, zoals het Nederlands. Het is zelfs aan te bevelen om de eerste taal zo ver mogelijk te laten ontwikkelen voordat het onderwijs in de tweede taal aangeboden wordt. In zijn afstudeeronderzoek pleit Erik Visser voor een door de overheid gegeven stimulans in het weekendonderwijs, vanwege bovengenoemde reden. Als de overheid dit onderwijs stimuleert en reguleert, zal dit de integratie positief beïnvloeden, betoogt hij. De meeste mensen zijn bang dat het slecht is voor de integratie, stelt hij, maar het tegenovergestelde blijkt waar!
Het interview in Trouw is zeer positief. Is dat terecht? Het probleem is volgens de meeste mensen niet de taalontwikkeling. Nee, het is juist de inmenging van buitenlandse mogendheden en het daaruit voortvloeiende gevaar van radicalisering van deze leerlingen. Zo hebben we onze grote vriend Erdogan, die vanuit Turkije voor financiering zorgt. Dit bezorgt Mark Rutte een ongemakkelijk gevoel en dan kun je dus wel raden naar het gevoel van de trouwe, hardwerkende, Nederlandse kiezer én partijen. Turkije wordt op deze scholen ‘in het zonnetje gezet’ en dat is natuurlijk allesbehalve bevorderlijk voor de integratie van deze in Nederland geboren (!) jeugdigen. Want die lange arm van Erdogan steekt toch al jaren fier zijn middelvinger op naar het democratische westen…
Maar: in Amsterdam geven de meeste weekendscholen les in Mandarijn Chinees. En op de scholen waar Arabisch wordt geleerd, gaat het over het algemeen over initiatieven van Syrische ouders die de taalachterstand van hun kinderen bij een eventuele terugkeer naar het vaderland zo klein mogelijk willen maken. Allemaal niet echt zaken om je druk over te maken, wel? Helaas regeert in de publieke opinie toch nog altijd de onderbuik en worden vervelende eigenschappen van een klein aantal representanten van een groep geprojecteerd op het geheel. En de overheid die niet voor vol wordt aangezien, kan met het stimuleren van de weekendscholing het wantrouwen in dit onderwijs denk ik niet wegnemen.