Verkiezingen EU 2019: D66
D66: “In Europa maken we de toekomst”
De D66-delegatie in het Europees Parlement telt vier leden. De delegatie maakt deel uit van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE), waarin ook de VVD vertegenwoordigd is. Delegatieleider van D66 in het Europees Parlement is Sophie in ’t Veld (Bron).
D66 wil investeren in Europa en uitbreiding van wetgeving in Europa. De EU moet in 2050 CO2-vrij zijn en investeren in innovatie, onderzoek en duurzame voedselvoorziening. Verder pleit D66 voor gezamenlijke opvang van asielzoekers door de EU-lidstaten.
D66 wil veel zaken naar Nederlands voorbeeld Europees regelen: Nederlandse verworvenheden zoals LHBTI-huwelijken, abortus en euthanasie, de eigen Nederlandse klimaatdoelstellingen opleggen aan álle EU-landen, statiegeld en bepaalde milieubelastingen niet alleen in Nederland, maar EU-breed heffen. D66 wil meer EU-handelsverdragen en luchtvaart, treinverkeer, pensioenen, internetproviders en energie regelen via één grote Europese markt, met gelijktrekking van de regels waar de bedrijven aan moeten voldoen. Tegelijk wil D66 deze vrije markt ook controleren en reguleren. Er moet veel geïnvesteerd worden in veiligheid, met een Europees leger en een Europese Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. Tenslotte wil D66 de EU democratiseren en wil hierin zelf het goede voorbeeld geven (bijvoorbeeld: in 2019 moet 50% van de Europarlementariërs vrouw zijn).
Het volledige partijprogramma kun je hier vinden.
Verkiezingsprogramma per thema:
Immigratie & grenzen
- Gelijkwaardige verdeling van vluchtelingen over de EU-landen, niet slechts opvang in de omringende landen van het vluchtgebied (‘de regio’). Boetes en ‘inbreukprocedures’ aan landen die zich niet houden aan het asielbeleid of die grenscontroles inzetten.
- Er moet één lijst komen van landen die als ‘veilig’ gemarkeerd staan voor het terugsturen van vluchtelingen.
- Asielzoekers die de EU binnenkomen, worden gescreend en zo snel mogelijk toegewezen aan het EU-land waar de asielprocedure zal plaatsvinden, zij hoeven hun beslissing over verblijf niet af te wachten in land van aankomst.
- De EU moet aspirant-leden (Oekraïne, Moldavië, Georgië en Armenië) nog niet toelaten maar wel mogelijkheden (‘een stip aan de horizon’) bieden, maar wat die zijn, wordt niet toegelicht.
Handel & arbeid
- Één Europese markt voor het spoor, luchtruim en de havens. Dus: alle Europese vlieg- en treinmaatschappijen concurreren met elkaar. Er komt gelijktrekking van de (milieu)regels voor alle Europese vliegmaatschappijen en havens en samenwerking van de vliegmaatschappijen zodat ze niet weggeconcurreerd worden door non-EU maatschappijen.
- Eén Europees pensioenstelsel. Een extra pensioenspaarproduct waarmee je je pensioenrecht mee kunt nemen naar buitenland, bovenop de nationale pensioenen, WW en ziektewetuitkeringen (dit wil D66 niet uitbesteden aan grote particuliere verzekeraars).
- Eén Europese markt voor internetproviders.
- Een Europees minimumloon is niet haalbaar en geen eis.
- Een Europees Monetair Fonds dat schulden van landen kan verminderen. Financiële steun aan lidstaten zodat ze kunnen voldoen aan begrotingsafspraken.
- De vrije markt controleren met meerdere controlediensten: een Europees Kamer van Koophandel-bedrijvenregister, een EU-Consumentenbond, een Europese Arbeidsmarktautoriteit (controleert op onderbetaling of slechte arbeidsvoorwaarden), een Detacheringsrichtlijn (voorkomt oneerlijke concurrentie door goedkope uitzendkrachten) en de mogelijkheid om schadeclaims in te dienen tegen buitenlandse bedrijven (bijvoorbeeld, voor geld terug bij vertraging bij een buitenlandse vliegmaatschappij), een Ethische Commissie die internet- en computersystemen keurt.
Positie van de EU
- De EU democratiseren: het Europarlement moet het recht om een motie van wantrouwen in te dienen tegen een minister, initiatiefrecht en enquêterecht krijgen, een gekozen voorzitter van de Europese Commissie, openbaarheid van alle stukken en vergaderingen, politieke partijen moeten hun partij-inkomsten openbaar maken.
- Stemmen op kandidaten uit alle landen (transnationale lijsten) moet mogelijk zijn. Als experiment alvast de 40 Brexitzetels beschikbaar stellen hiervoor.
- Om (br)exits te voorkomen: het EU-lidmaatschap moet in de Grondwet als wet vastliggen. Dit voorkomt, aldus D66, overhaast verlaten van de EU als één beslissing een lidstaat niet zint, en een domino-effect. Als een land de EU wil verlaten vereist dat een grondwetswijziging.
- Opheffen van vetorecht van een EU-lidstaat die daarmee regelgeving blokkeert, bijvoorbeeld om gezamenlijk in te grijpen in het Midden-Oosten.
- Stemrecht vanaf 16+ jaar.
- Een Europees strafhof. Een nieuw gerechtshof voor het sluiten van handelsakkoorden en het bestraffen van overtredingen hiervan en ook een Milieuhof, dat boetes geeft wanneer bedrijven milieuregels overtreden. DE EC moet meer macht krijgen om die te heffen.
- Er is nu maar één wet waarmee de EU overtredingen van (mensen)rechten door lidstaten kan bestraffen (de artikel-7-procedure), D66 wil van zittende lidstaten opnieuw jaarlijks in een grondrechtentoets controleren of zij aan mensen- en grondrechten voldoen. Het bestraffen hiervan gebeurt met boetes
- Een Eurozonebegroting naast de gewone EU-begroting. EU-Begrotingen niet meer voor 7 jaar, maar jaarlijks houden.
Veiligheid
- Een Europees leger. Investeren in defensie in gehele EU. Gezamenlijk inkopen van materialen.
- Een Europese Inlichtingen- en Veiligheidsdienst
- Een Europees Strafhof moet zorgen dat straffen afgesproken door de EU aan andere landen ook echt worden uitgevoerd. Mensenrechtenschenders/corruptieplegers moeten gestraft worden door visa in te trekken en hun tegoeden te bevriezen.
- Delen van informatie over (terrorisme)verdachten, maar niet verzamelen van data over niet-verdachten: geen massasurveillance. Maar wel delen van informatie voor verkeersveiligheid: in het verkeer slimme apparatuur inzetten: mobieltjes die afgeleid raken in de auto herkennen, digitaal bijhouden en delen van ‘statusinformatie’ over wegen, zoals welke wegwerkzaamheden er zijn.
- Een Klokkenluiderswet instellen en een fonds voor rechtsbijstand. Een Persvrijheidsfonds oprichten.
- Bescherming voor LHBTI-ers, abortus, euthanasie en LHBT-huwelijk niet strafbaar maar juist legaal in gehele EU.
Milieu & klimaat
- In 2030 nagenoeg de helft minder CO2-uitstoot en meer schone energie en een compleet CO2-vrije duurzame economie in 2050.
- Afschaffing van bestaande subsidies voor landbouw, visserij en fossiele brandstoffen. Subsidies geven voor duurzame energiebronnen, diervriendelijk vissen en een innovatiefonds oprichten. Subsidiesteun op voorwaarde dat boeren zich aan de klimaatdoelstellingen willen houden.
- Vliegtaks op vliegtickets, afschaffen van de BTW op treinkaartjes, accijns heffen op kerosine, een EU-breed minimum aan CO2-belasting. Dit geld willen ze investeren in ontwikkeling elektrisch vervoer en schone accu’s. Watervervoer wil D66 stimuleren als alternatief voor vrachtwagens.
- Kolencentrales sluiten, kunststofmateriaal verbieden en EU-breed statiegeld heffen.
- Circusdieren, ivoorhandel en diertransporten boven de 3 uur worden verboden.
- D66 keurt gentechnologie en ontwikkeling van kweekvlees goed. Pulsvisserij wordt niet expliciet afgekeurd maar “alternatieve viswijzen” worden gestimuleerd. In 2030 wordt sleepnetvissen verboden.
- Een Europese Energie Unie: één Europese energiemarkt waarop energieleveranciers met elkaar concurreren en zich aan dezelfde regels moeten houden. D66 wil verschillende richtlijnen en “kopgroepen” oprichten om ditalles te controleren.
Opinie
Marthe:
Het D66-programma is opvallend groen: de doelen voor CO2-reductie en schone energie zijn streng, en zeer concreet uitgedacht (de helft moet al ‘schoon’ zijn in 2030, en 100% in 2050). D66 is in dit opzicht echt net zo groen als de ‘klassiek’ linkse partijen. (Met een kleine kanttekening: dierenrechten worden beschermd, maar op sommige punten gaat de vrije markt voor: D66 spreekt zich niet expliciet uit tegen pulsvisserij en wil ook nog investeren in diervriendelijk vissen.)
Maar het programma is ook zeer liberaal. Veel D66-voorstellen gaan uit van het beschermen van en toezicht houden op de vrije markt. D66 stelt dus veel vertrouwen in de vrije markt die tot nieuwe technologische ontwikkelingen, duurzaamheid, betere zorg en goed vervoer zal leiden. D66 vindt niet vaak dat de staat dingen moet regelen met fondsen of (geheel) gesubsidieerde instellingen.
Sommige voorstellen van D66 zijn wel erg ‘Nederland-centrisch gedacht’: neem de EU-brede trein-fietscombitickets, die Europeanen zouden moeten stimuleren om minder te autorijden. In veel EU-landen is de weg niet erg begaanbaar voor de fiets (in sommige zijn niet eens fietspaden).
D66 laat die vrije markt niet geheel vrij maar komt met opvallend veel ‘toezichtscommissies’ ‘organen’ en ‘richtlijnen.’: een Europees bedrijvenregister, een Consumentenautoriteit, een Arbeidsmarktautoriteit, een Detacheringsrichtlijn, een Ethische Commissie, een Europees strafhof, een Europees milieuhof, een persvrijheidsopsporingsdienst van nepnieuws . En natuurlijk: een Europees leger. Het is de vraag hoe haalbaar, betaalbaar en bestand tegen corruptie al deze regelgevingsdiensten zijn.Maarten
Ik blijf worstelen om voor mezelf scherp te krijgen waarom D66 zo voor mij heeft afgedaan. Want als ik kijk waar ik zit op het politieke spectrum, is dat gewoon waar D66 zit. Als ik zelf in grove lijnen voor mezelf opstel wat ik politiek wil, is dat met een paar kleine uitzonderingen waar D66 zit. En toch ben ik het vertrouwen in de partij verloren, en ik weet niet eens precies waarom, en hoor ik het zelfde geluid van veel mensen om me heen.
Deels zit het denk ik in de landelijke samenwerking: met de divident-affaire, en het ogenschijnlijk met alle winden meewaaien. Een stem op D66 lijkt een stem op whatever-de-grootste-partij-wordt, want ze doen toch wel mee. Ergens is dat verantwoordelijkeheid nemen mooi, ergens zorgt het dat ik geen idee heb waar ik nou precies op stem. Ik denk dat mijn probleem met D66 is dat ze voelen als issue-centristen: ze zitten voor m’n gevoel niet zozeer midden op het politieke spectrum doordat ze bij sommige zaken links en bij sommige zaken rechts zijn, maar omdat ze bij bijna elke zaak ‘in het midden’ zijn, en soms zie ik gewoon liever wat meer stellingname. Toch is het weer zo dat ik me in het gros van het partijprogramma goed kan vinden. Groen, rationeel, transparant, vooruitstrevend. Voor mij iets té veel EU, en iets té veel bureaucratie, maar dat vind ik te overzien. Misschien moet ik toch maar op ze stemmen. Ik weet het niet.
Andere partijen niet missen? Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!
In deze serie kijken we naar de Europese parlementsverkiezingen van 2019. Tot aan de verkiezingen werken we elke dag het integrale partijprogramma van een politieke partij door, zodat jij dat niet meer hoeft te doen. Wat zijn de kernpunten? Wat vinden de partijen van de grote thema’s? En tot slot, wat vinden wij ervan?