De spoedwet: samenvatting en opinies
INLEIDING
Om de enigszins onverwachte opkomst van het Corona-virus in te perken, heeft de regering een serie noodverordeningen afgekondigd. Dat gebeurt weleens vaker, bijvoorbeeld bij ernstige ongeregeldheden rondom voetbalwedstrijden. Maar omdat het virus nog altijd op de loer ligt en kan terugkomen wanneer we het oude leventje te gemakzuchtig oppakken, is een spoedwet ontwikkeld die de noodverordeningen moet vervangen. Sommige mensen vinden dit een benauwend idee, want gaat dit niet ten koste van onze democratie? Toch is het belangrijkste voordeel van een wet ten opzichte van een verordening juist het democratische karakter. Bij noodverordeningen hebben burgers en gemeenteraden namelijk geen inspraak, terwijl wettelijke maatregelen aan te vechten zijn bij een rechter.
Er gaan grote discussies rond in de media over deze spoedwet, waarin niet zelden grote beweringen worden gedaan over wat er in die wet staat. Job en Maarten van KAF besloten de wet daarom eens voor je door te pluizen en per artikel samen te vatten.
Hier vind je de originele versie van het ministerie.
IN HET KORT
Wat staat er in?
Het zijn feitelijk de al bestaande maatregelen van de afgelopen maanden in een wet vastgelegd: een veilige afstand houden tot elkaar, grote evenementen gaan niet of beperkt door, en grote groepen mensen moeten worden gemeden. Verder heeft de minister een bevoegdheid om snel regels op te stellen binnen de kaders van deze maatregelen, wanneer de verspreiding van het virus dit vereist. Zo kan hij bijvoorbeeld besluiten om regionaal scholen weer te sluiten, geplande evenementen te verbieden, of beschermingsmaatregelen binnen bepaalde gebouwen verplicht te stellen. Deze zogeheten ministeriële regelingen hoeven niet eerst door de Eerste en Tweede Kamer te worden goedgekeurd. Na maximaal een half jaar vervalt deze spoedwet, maar mocht de situatie rond het virus langer dreigend blijven, dan kan de wet met goedkeuring van de Tweede Kamer steeds met drie maanden worden verlengd.
Wat staat er niet in?
De spoedwet rept nergens over vaccins of het verplicht stellen ervan, het recht op demonstratie wordt niet afgenomen (alhoewel er wel beperkingen kunnen zijn in het aantal toegelaten demonstranten), en de wet heeft geen enkele betrekking op wat er binnen een woning gebeurt. Verder kan de minister niet zomaar wetten bedenken en doorvoeren, zolang ze geen betrekking hebben op de specifieke artikelen die in deze spoedwet staan vermeld. Tenslotte wordt de corona-app in geen geval verplicht en mogen bedrijven zoals restaurants nooit gebruik van de app vereisen voordat toegang tot de zaak wordt toegestaan.
OPINIES
Job:
Als ik eerlijk ben, had ik veel ergere maatregelen verwacht dan ik ben tegengekomen. Op social media en Youtube kwam ik heel veel reacties tegen die waarschuwden voor de ‘fascistische’ vrijheidsbeperkingen voor de burger, de hoeveelheid macht die de megalomane De Jonge wel niet zou krijgen, en hoe de overheid deze spoedwet er stiekem en zo snel mogelijk doorheen wilde krijgen. Bij het doorlezen van de artikels in de spoedwet kom ik echter weinig dingen tegen waarover ik me zorgen maak. Natuurlijk zou je mensen het liefst op vrijwillige basis oproepen om onderling afstand te houden en een beetje verstandig te doen. De praktijk heeft echter geleerd dat dit niet werkt – men ging massaal door met samenkomen in grote groepen – wat ervoor zorgt dat handhaving noodzakelijk is.
Ik begrijp goed dat niet iedereen het hiermee eens is. Een aantal kanttekeningen dus:
- Ik ben zo’n schaap wat nog altijd gelooft dat er een pandemie gaande is met een virus wat een veel grotere impact op de gezondheid heeft dan een griepje. Vanuit die optiek ben ik voorstander van een aantal maatregelen die ingrijpend zijn op korte tot middellange termijn, om zo een ernstige overbelasting van het zorgsysteem te voorkomen. Wanneer je denkt dat het coronavirus feitelijk weinig anders is dan de seizoensgriep, of zelfs denkt dat het niet bestaat, is een dergelijke wetswijziging natuurlijk ernstig verdacht.
- Het toekennen van meer macht aan een minister waardoor hij de Tweede Kamer kan omzeilen, wordt lineair minder comfortabel naarmate je minder vertrouwen in die minister of in de overheid in het algemeen hebt. Mensen die denken dat Hugo de Jonge een satanistische cult-leader is die ritueel kinderen slacht, zullen niet staan juichen bij een dergelijke stap. Mocht je echter van mening zijn dat het kabinet op dit moment daadwerkelijk een onvoorspelbare pandemie probeert te bestrijden, dan is het ineens niet zo ingewikkeld om je in te denken dat snel handelen gewenst is. Elke adequate maatregel eerst door de Tweede Kamer te moeten loodsen laat dan belangrijke tijd verstrijken. Zodoende is handelen via ministeriële regeling te verdedigen.
Het enige puntje waarbij ik wat langer heb moeten nadenken is te vinden in Artikel 58t. De minister mag bij burgemeesters om informatie vragen om zo een goede schatting te kunnen maken van de verspreiding van het virus. Per ministeriële regeling mag de minister bepalen op welke wijze de burgemeesters deze informatie kan verkrijgen. Hier loert wat mij betreft een privacy-risico om de hoek.
Maarten:
Qua inhoud is de spoedwet redelijk wat ik had verwacht. De maatregelen die als noodverordening werden afgekondigd worden nu in een spoedwet gezet, die na een half jaar vervalt als er geen noodzaak meer toe is waarbij die noodzaak gezondheidsrisico vanwege de pandemie is. Dat geeft overigens ook iets meer mogelijkheden om maatregelen wettelijk aan te vechten, wat bij een noodverorderning lastiger is. Maargoed, uiteindelijk zal het nogal aan je vertrouwen in de regering liggen of je er vertrouwen in hebt of deze regels getrouw aan hun opgegeven bedoeling worden nageleefd. Want als je denkt dat de regering een corrupte liegende bende is is het makkelijk voor te stellen dat er eindeloze uitbreidingen komen van ‘hoe lang de wetten noodzakelijk zijn’ en zijn de soms open bewoordingen van veiligheidskleding en noodzaak gevaarlijke open deuren voor misbruik. En eerlijk is eerlijk, als Xi Jinping onze president geweest zou zijn zou ik ook niet staan te springen om deze wet aan te nemen. Dus in die zin begrijp ik het als mensen geen vertrouwen hebben in deze spoedwet.
Maar Xi Jinping is niet onze president, dat is Mark Rutte. In een meerpartijenstelsel. Dat maakt nogal verschil. En hoe oneens ik het met sommige mensen in onze Tweede Kamer ook ben, ik vermoed bij niemand dat ze een satanisch plan hebben met gedwongen kleding en knuffelverboden om zo demonische energie op te wekken. Volgens mij zijn deze maatregelen gewoon waar ze voor bedoeld zijn: het eronder krijgen van het virus, op een verantwoorde manier.
KAF uitstekend verwoord, dank daarvoor. Omdat de regering allerlei verkeerde dingen op de burgers loslaat, blijkbaar denkend zelf buiten schot te blijven, is groot wantrouwen op haar plaats !!!!!
Duidelijke uitleg over de wet.
Maar….dat de regering een 2e agenda heeft is inmiddels meer dan duidelijk. Dat onze lieftallige VVD-regering na meerdere jaren overbelasting van IC en ziekenhuiszorg alleen maar verder bezuinigd kan zeker niet betekenen dat ze goede intensies hebben.
De echte sterftecijfers laten zien dat corona echt geen killer-virus is. Dus dat de corona-maatregelen niet in verhouding staan met de ernst van het virus is inmiddels ook meer dan duidelijk. Alleen (goed onderbouwde) geluiden van artsen/wetenschappers/virologen worden angstvallig uit de media geweerd.
Dus waarom een spoedwet……????? Nergens voor nodig.
Dat jullie dit met jullie achtergrond niet inzien maakt jullie artikelen tot hetzelfde niveau als onze fake-news media. WAARDELOOS
De sterftecijfers en oversterfte laten juist zien dat het dat wel is. En dat is mét alle maatregelen die we hebben getroffen. Wat je zegt klinkt een beetje alsof je boos wordt op de brandweer die de brand in je huis heeft geblust met de klacht dat nu voor niets je hele huis nat is, terwijl je keuken is afgefikt en de rest plat was gegaan als de brandweer niet was gekomen. En het is al behoorlijk klote dat je keuken is afgefikt (al die oversterfte).
Maar hoor ik je zeggen: hoe weet je dat de rest van het huis was afgefikt als de brandweer niet was gekomen? Omdat er huizen in de buurt pas later de brandweer belden en veel verder zijn afgefikt. Omdat er huizen aan de overkant van de oceaan nog steeds niet de brandweer hebben gebeld en steeds meer van hun huis in de hens staat. Omdat huizen die sneller de brandweer belden niet eens hun keuken zijn verloren. We hebben prima in kaart wat de effecten van maatregelen zijn, en wat de gevolgen van ze niet nemen zijn. En dat er nu symboolpolitiek moet worden gehouden met mondkapjes en dergelijken hebben we vooral aan onszelf te danken omdat we te koppig waren ons aan de basisregels te houden.