Verkiezingen 2021: BIJ1

“BIJ1, voorheen Artikel1 is een Nederlandse politieke partij die eind 2016 werd opgericht door activiste (en televisie- en radiopresentatrice) Sylvana Simons. De partij heeft als uitgangspunten ‘radicale gelijkwaardigheid en economische rechtvaardigheid’.” [bron]

Bij1 staat bekend om haar diversiteitsprogramma. Zo wil de partij discriminatie en racisme beter definiëren in de grondwet, en meer toezicht zodat bedrijven of personen die op deze vlakken de fout in gaan beboet kunnen worden of subsidie kunnen verliezen. In de visie van Bij1 komt diversiteit terug in alle belangrijke standpunten.

Klimaatmaatregelen willen zij toepassen, rekening houdend met kwetsbare groepen (het tegengaan van ‘klimaatracisme’). In onderwijs is aandacht voor kinderen uit lage inkomensgroepen en voor mogelijkheden om door te stromen naar hogere schooltypes (het basisschooladvies wordt een afspraak). Bij1 wil het Koningshuis afschaffen én onteigenen. Bij1 wil ook bedrijven makkelijker kunnen belasten en onteigenen op bezit. Immigratie wordt gezien als humanitaire crisis, en Bij1 maakt geen onderscheid in behandeling van economische vluchtelingen en oorlogsvluchtelingen. Al deze groepen moeten worden beschermd. Internationaal wil Bij1 inzetten op humanitaire missies om de wereldwijde welvaart te vergroten.

Je vindt het volledige partijprogramma hier.

Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.

EU & Buitenland

• Een bindend EU-klimaatverdrag. Terugtrekken uit verdragen CETA, EU-Mercosur en TTIP.
• Terugtrekken uit alle internationale conflicten.
• ‘Koloniale schuld terugbetalen’, d.w.z. herstelbetalingen naar de voormalige koloniën, schulden van landen met lagere inkomens, worden kwijtgescholden en 1% van het BNP naar internationale armoedebestrijding.
• Inkrimpen krijgsmacht en uiteindelijk naar een civiele hulporganisatie, en extreemrechtse mensen weren bij de krijgsmacht.

Immigratie & Integratie

• Artikel 1 van de Grondwet handhaven met o.a. een Ministerie van Gelijkwaardigheid. Racistische organisaties kunnen worden opgeheven. Blackface wordt verboden.
• Bedrijven keuren op basis van een ‘Diversity Rating System’, loonongelijkheid m/v strafbaar.
• Excuses mét eventuele herstelbetalingen voor slavernijverleden en koloniale bezettingen (ook roofkunst uit WOII). Koloniale straatnamen hernoemen.
• Meer vluchtelingen opnemen, en een generaal pardon voor alle uitgeprocedeerde asielzoekers en ongedocumenteerden.

Volksgezondheid & Zorg

• Zorg, ziekenhuizen en geneesmiddelenmarkt in publieke handen.
• GGZ-behandelingen ook vergoed zonder diagnose, meer aandacht voor (neuro)diversiteit.
• Geslachtsregistratie afschaffen, kosteloze naamswijziging mogelijk voor non-binaire mensen.
• Arbeidsongeschiktheid niet door UWV maar door onafhankelijke arts laten keuren. Participatiewet afschaffen, in plaats daarvan passende werkplekken.

Onderwijs & Wetenschap

• Schooladvies in samenspraak met ouders en leerling, eindtoets is niet meer leidend.
• Niveaus vmbo/havo/vwo uiteindelijk afschaffen, brede brugklassen.
• Collegegeld afschaffen, daarnaast inkomensafhankelijke basisbeurs voor studenten.
• Religieus onderwijs beschermen.

Economie & Overheid

• Stemrecht naar 16 jaar.
• Digitale veiligheid: macht van techgiganten wordt beperkt, een verbod op gezichtsherkenningsoftware, haatzaaien, discriminatie en fake news op sociale media bestraffen.
• Niet strenger straffen, maar open gevangenissen. Nekklem wordt verboden.
• Hogere belasting voor hoge inkomens, afschaf hypotheekrenteaftrek, makkelijker kapitaal en bezit onteigenen bij bedrijven.

Milieu & Klimaat

• Uitstoot broeikasgassen in 2030 naar 0. Olie afbouwen, gaskraan dicht, kolencentrales sluiten. Belastingen op kerosine, methaan en insecticiden. Investeren in duurzame energie.
• Klimaatrechtvaardigheid: bedrijven betalen schade, burgers laten meebeslissen in een door loting samengesteld forum, een inkomensafhankelijke bijdrage aan het warmtefonds.
• Dierenrechten in de grondwet, verbod op megaveehouderij, diertransporten max. 2 uur, permanent cameratoezicht in stallen, visserij beperken, verbod op plezierjacht en bont.
• Een lobbyregister dat lobbyisten van organisaties bijhoudt.

COVID-19

• Coronataks bij multimiljonairs op 5% van hun vermogen.
• Recht op thuiswerken wordt wettelijk vastgelegd.

Overige

• Terugdraaien van de bezuinigingen Rutte-I op kunst, cultuur en media.
• Fair Practice in kunst beter handhaven, kunstenaars steunen met basisinkomen (WWIK).
• Consequenties stellen op niet naleven van diversiteit in de NPO en cultuursector.
• Vuurwerkverbod.

We vatten de partijprogramma’s samen om kiezers een goed idee te geven van de partijen, hun visies en hun belangrijkste punten per thema. Toch zijn er vaak ook dingen die je tussen de regels doorleest in een programma, die niet altijd in een objectieve samenvatting kunnen terugkomen. Omdat we het belangrijk vinden feiten en mening gescheiden te houden bieden we daarom hier ook onze ervaring van het programma aan:

Opinie

Marthe

Bij1 is zeker geen one-issue-partij. Er zijn uitgebreide (links-sociale) standpunten uitgedacht voor zorg, onderwijs, economie en buitenlandse zaken. Het is mooi hoe ‘diversiteit’ (waar Bij1 om bekend staat) in al die standpunten terugkomt en er van nature in verweven is. Zelfs het partijprogramma is toegankelijk: het is geschreven in korte zinnen en is ook te beluisteren. Het woord ‘radicaal’ valt nog al eens in dit programma, en dat is niet overdreven. Gratis studeren, een beurs toe krijgen, de uitstoot in 2030 naar 0. Dat is mooi, maar het is de vraag waar Bij1 dit geld vandaan denkt te krijgen. De partij wil een grote overheid die zorgt, regelt, beschermt en leidt. Een overheid die banken en pensioenen, het openbaar vervoer, de schuldsaneringen, de zorg, zelfs de supermarktketens (!) en harddrugshandel (!) in handen neemt. Bij1 lijkt uit te gaan van de kwetsbare burger die beschermd moet worden tegen bedrijven, beleid, en zichzelf. Alleen op gebied van Europa – behalve asielbeleid – heeft Bij1 niet veel ideeën, dit zou Bij1 eventueel uitgebreider moeten uitdenken.

Maarten

Wat lees ik tussen de regels in het partijprogramma van BIJ1? Allereerst, hoe goed bedoeld het is. Het programma komt op voor iedereen in minder bevoorrechte posities, overal ter wereld. Allertweedst, hoe onhaalbaar, inconsistent en vaak naïef het is. Nu wil ik niet meteen de economische Grinch gaan uithangen, maar in mijn hoofd flitste bij het lezen bijna constant een ‘VAN WELK GELD DAN?’ neon-alarm-bord. Vrijwel alle belangrijke zaken worden gratis; het eigen risico verdwijnt, de zorg wordt publiek en goedkoop, de overheid betaalt alle hulp bij tegenslag, gratis OV, internet, school en studie, elke migrant krijgt een verblijfsvergunning, we vergroenen alles in een hoger tempo dan de PvdD, schelden alle schulden van lage- en middeninkomen-landen kwijt, en ga zo maar door.

Ook voelt het soms alsof het partijprogramma op kernpunten de kritiek uit de weg gaat, in plaats van die dapper te bespreken in het programma. Gelijktijdig niet willen rommelen aan religieuze vrijheden, maar wel pal staan voor de rechten van vrouwen, LHBTQI+ mensen, joodse mensen en dieren levert hier en daar gewoon wat frictie op, bijvoorbeeld bij Halal slachten. En ik vind het positief dat er wordt gesproken over een formele en juridische definitie van het begrip ‘racisme’, maar voor mijn inschatting van het partijprogramma zou het ook wel veel helpen als BIJ1 de definitie die ze zelf hanteren zouden delen.

Tot slot vrees ik gewoon dat veel van de goedbedoelde ideeën gewoon niet zo goed zouden uitpakken. Als ik me inbeeld dat een minder sympathiek persoon aan de macht komt met de macht die het programma van BIJ1 de overheid geeft moet ik best wel een beetje huilen. En als Nederlanders zich wat minder consciëntieus gedragen dan waarop BIJ1 nu rekent, vrees ik ook dat het systeem flink zal gaan rammelen. Zoals ik al schreef: ongelooflijk goed bedoeld, maar in mijn optiek helaas ook onhaalbaar, inconsistent en naïef.