Verkiezingen EU 2019: SP

SP: “Breek de macht van Brussel – Voor een rechtvaardige EU”

De SP-delegatie in het Europees Parlement telt twee leden. De delegatie maakt deel uit van de fractie Europees Unitair Links/Noord Groen Links (GUE/NGL), waarin ook de Partij voor de Dieren vertegenwoordigd is. Delegatieleider van de SP in het Europees Parlement is Dennis de Jong (Bron).

Op twee punten is de SP voorstander van veel Europese inmenging: migratie en klimaat. De SP wil vooral de grondoorzaken voor vluchten en economische migratie aanpakken: wereldwijde armoede en oorlog, dit wil ze doen met strengere handels- en (wapen)exportregels en investering in de economie van ontwikkelingslanden. ‘Klimaatrechtvaardigheid’ is een sleutelwoord van de SP-campagne. De SP is dus fel tegen het meedoen aan handelsverdragen als TTIP, CETA en visserijverdragen met ontwikkelingslanden (met het argument dat de Nederlandse voedsel- en diervriendelijkheidsstandaarden moeten gelden en daar geen concessies in moeten worden gedaan), daarnaast wil de SP een herverdeling van de landbouwsubsidies. Het programma is groen en ambitieus: Nederland moet koploper zijn in het behalen van de klimaatdoelstellingen van het Parijsakkoord in 2030 en CO2-vrij zijn in 2050. Verder ziet de SP liefst een klein Europa. Mét een kleinere begroting en lagere lonen voor de Europarlementariërs. De SP ziet niets in één Europese energiemarkt/vervoersmarkt/luchtruim/pensioenstelsel waarin commerciële leveranciers elkaar beconcurreren. De SP wil een democratischer Europa met vetorecht, initiatiefrecht en het kiezen van de president voor de lidstaten.

Het volledige partijprogramma kun je hier vinden.

Verkiezingsprogramma per thema:

Immigratie & grenzen

• Eerlijke verdeling van vluchtelingen over de EU-lidstaten en dus niet alleen opvang in de omliggende landen van de ontvluchte gebieden (‘opvang in de regio’).
• De opvang van vluchtelingen moet voldoen aan mensenrechten (geen asielzoekers in gevangenissen laten wachten, in maximaal zeven dagen moeten ze de uitslag van de asielprocedure krijgen).
• Gestrande bootvluchtelingen worden niet automatisch teruggestuurd maar beschermd en kunnen asiel aanvragen, de EU-landen moeten samenwerken in het redden van levens.

Handel & arbeid

• Geen handelsverdragen zoals TTIP en CETA en geen associatieverdragen met niet-EU-landen waarin voedsel- en milieustandaarden “versoepeld” worden. De Nederlandse standaarden voor kwaliteit en duurzaamheid moeten gelden.
• Lidstaten moeten grote bedrijfs- of bankenfusies kunnen vetoën.
• Een Europa-breed minimumtarief voor vennootschapsbelasting, zodat grote bedrijven niet langer ‘belastingparadijzen’ kunnen uitkiezen om zich in te vestigen. Ook wil SP dividendbelasting blijven heffen en gaan heffen van belasting op rente- en royalty’s.
• Waar je werkt, moet je belasting betalen, dus premie-verplichtingen worden “meegenomen”.
• Geen Europees Monetair Fonds, in plaats daarvan moeten lidstaten met begrotingstekorten kwijtschelding krijgen en mogelijk op termijn de EU verlaten, en niet  “gered” worden op voorwaarde van strikte bezuinigingen.
• De SP wil geen “nexit” maar wel een “onderzoek naar alternatieven voor de euro.”

Positie van de EU

• De EU veel meer democratiseren: er moet een verdrag komen over wat de Europese bevoegdheden zijn en dit moet per bindend referendum aan de Nederlanders voorgelegd worden. Het Europarlement moet initiatiefrecht, motie-van-wantrouwen-mogelijkheid krijgen, een gekozen Europees president, openbaarheid van alle stukken en vergaderingen. Tot slot: het afschaffen van de Europese Commissie, die niet gekozen wordt, en van “adviescommisssies” met te veel macht. Totdat de EC is afgeschaft: bezwaarrecht voor parlementen: een gele kaart die aangeeft dat de kwestie verschoven moet worden van de EU naar landelijk bestuur, en een vetorecht wanneer ⅓ van de lidstaten tegen een initiatief is.
• Om toekomstige (br)exits te voorkomen: op specifieke onderwerpen moet een uitzonderingspositie in de EU (een ‘opt-out’)  mogelijk worden, maar altijd na onderhandeling met de EU (dus geen ‘no deal’)
• Lidstaten hoeven hun eigen economische plannen niet verplicht voor te leggen aan de Europese commissie.
• De SP wil dat landelijke regeringen alle macht behouden over het bedrijfsleven, infrastructuur, post, energie en pensioenen. Handelsverdragen moeten door nationale wetten  ingeperkt kunnen worden.
• Geen toetreding van de aspirant-lidstaten zolang ze niet aan de criteria en aan mensenrechten voldoen, deze criteria niet versoepelen en geen associatieverdragen sluiten.
• Regelmatig toetsen of lidstaten zich aan grondrechten (Kopenhagencriteria) houden, boetes en tijdelijk stoppen met rechtssamenwerking bij overtreding hiervan.

Veiligheid

• Geen Europees leger en geen defensie-uitgaven
• Klokkenluidershuis instellen waar klokkenluiders geld en juridische bijstand krijgen
• Geen Europese opsporingsdiensten voor nepnieuws (dit zou de persvrijheid juist inperken), en ook geen EU-auteurswetgeving (“filter”)  die content uploaden bijna onmogelijk maakt.

Milieu & klimaat

• Voor landbouwsubsidies een soort ‘ruttenorm’ voor boeren: een maximumsubsidiebedrag per boer (even groot als modaal inkomen), zodat niet de grote boerenbedrijven, maar de midden- en kleinbedrijven deze steun krijgen.
• Een verbod op megastallen, plofkippen, diertransporten van langer dan 4 uur, genmanipulatie, en zeer strenge voorwaarden voor antibiotica, dierproeven en pesticiden.
• Compleet CO2-vrije economie in 2050, via vooral economische maatregelen, namelijk:
• Een Europa-breed minimumtarief aan CO2-belasting, belasting op kerosine, afbouwen van subsidies voor fossiele brandstoffen, schaliegas en biomassaverbranding,
• Veel goedkopere treinverbindingen in Europa als goed alternatief voor vluchten
• Autobedrijven niet meer hun eigen duurzaamheidskeuringen laten doen om gesjoemel te voorkomen, strenge duurzaamheidseisen aan apparaten, en deze eisen jaarlijks aanpassen aan technologische vooruitgang om fabrikanten te stimuleren telkens te verduurzamen.
• Geen Energie Unie, maar windmolenparken en elektriciteitsnetwerken in handen van de staat (een “gezamenlijk energienutsbedrijf”) waarbij Nederland en Duitsland, Scandinavië) deze op elkaar aansluiten.
• De SP is tegen kernenergie vanwege de te hoge risico’s en wil verouderde centrales sluiten.

Opinie

Marthe:

Het programma van de SP is zeker niet anti-Europees te noemen. De SP wil juist wél bepaalde thema’s vanuit de EU reguleren: vooral migratie en klimaat, maar ook het regelen van de economie. “Hou het klein” lijkt de lijfspreuk: de SP heeft geen enkel vertrouwen in het maken van één grote Europese markt voor pensioenen, vervoer, handel of energie.

Maar bepaalde sociale regels wil de SP wél liefst overal toepassen, het is de vraag hoe haalbaar dit is en hoe graag alle lidstaten in zo’n sociale koers mee willen gaan. Denk aan voorstellen als “Nationale overheden moeten belasting heffen op (transactie)kapitalen en de opbrengst hiervan investeren in hun eigen begroting.” en “Alle banken in de EU moeten worden opgesplitst in spaar- en beleggingsbanken” en “Grote bedrijven moeten verplicht investeren in het land waar ze zich vestigen”, en “Medewerkers moeten in winst van hun bedrijf kunnen delen”. De SP wil geen harde nexit en is niet zo anti-Europa als ze zich presenteren, maar wil liefst wel uit de euro. Het voorstel “onderzoek naar alternatieven voor de euro” is echter vaag en niet uitgewerkt. Tenslotte: waar de EU besluiten neemt, wil de SP dit opvallend democratisch doen (de democratiseringsvoorstellen zijn, vooral voor de Europese Commissie, soms zelfs strenger dan die van D66!): met referenda, vetorecht en initiatiefrecht. Het is jammer van het kort-door-de-bocht-campagnefilmpje, want het SP-beleid is afgewogen en uitgedacht.

Andere partijen niet missen? Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!