Verkiezingen EU 2019: GroenLinks

GroenLinks: “Voor verandering”

GroenLinks is met twee leden vertegenwoordigd in het Europees Parlement. De GroenLinks-leden maken deel uit van de fractie van de Groenen/Europese Vrije Alliantie. Bas Eickhout is voorzitter van de GroenLinks-delegatie in het EP (Bron).

GroenLinks zet in haar programma in op verdere samenwerking binnen de EU op specifieke gebieden, zoals belastingen op bedrijfswinsten, klimaatmaatregelen, en gemeenschappelijk asiel- en migratiebeleid. Op andere gebieden, zoals onderwijs, zorg en woningbouw wordt gekozen voor een nationale aanpak, waarbij tevens wordt gekozen voor geen verdere marktwerking in deze publieke sector.

Geopolitiek ziet GroenLinks een grotere rol voor de EU, met een gezamenlijke zetel in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties en verdere samenwerking van de legers van de lidstaten.

Het volledige partijprogramma kun je hier vinden.

Verkiezingsprogramma per thema:

Immigratie & grenzen

• Uitnodigen van minstens 20 procent van de wereldwijde hervestigingsbehoefte van kwetsbare vluchtelingen voor hervestiging in de EU.
• Investeren in veilige routes naar de EU.
• Iedere lidstaat dezelfde procedures en dezelfde bescherming laten bieden.
• Asielzoekers toegang tot juridische ondersteuning geven, en al voor het besluit over hun asielverzoek is genomen de mogelijkheid geven om de taal te leren en zichzelf nuttig te maken.
• Kinderen van asielzoekers moeten naar school kunnen.

Handel & arbeid

• Belastingontwijking aanpakken, o.a. door één minimumtarief voor de vennootschapsbelasting in heel Europa.
• Geen verdere marktwerking in de publieke sector, o.a. door kleinere en lokale diensten uit te zonderen van Europese aanbestedingsregels.
• Werknemers die in hetzelfde land krijgen een gelijk loon voor gelijk werk, ongeacht nationaliteit of geslacht.
• Grote banken en financiële bedrijven moeten worden opgeknipt en er moet een scheiding komen tussen banken met een nutsfunctie en zakenbanken.
• In onderzoeksprojecten zeggenschap geven aan de mensen waarvan het bestaan geraakt wordt door de beoogde innovaties.

Positie van de EU

• Gelijke rechten van burgers binnen EU, o.a. door laagdrempelige klachtenregeling en erkenning van een huwelijk in één lidstaat door alle andere lidstaten.
• Lidstaten die weigeren hun burgers te beschermen tegen discriminatie voor het hof van Justitie dagen.
• Onderhandelingen tussen nationale regeringsleiders en ministers moeten gecontroleerd kunnen worden door volksvertegenwoordigers en burgers.
• Het vergroten van de Europese Unie is niet een doel op zich, maar is mogelijk mits kandidaatlanden democratie, rechtsstaat en mensenrechten waarborgen.

Veiligheid

• Europees Openbaar Ministerie voorbereiden en plegen van terroristische aanslagen laten vervolgen.
• Inzetten op preventie, o.a. door anti-radicaliseringsbeleid tussen lidstaten te delen en landen aan te spreken op slechte omstandigheden in gevangenissen.
• Bescherming van rechtstaat door allereerst steunen maatschappelijke organisaties in landen die fundamentele vrijheden beknotten, en bij aanhoudende inperkingen Europese subsidies korten en uiteindelijk stemrecht in Raad van Ministers wegnemen.
• Inperken macht techgiganten m.b.t. mededinging en privacy.

Milieu & klimaat

• Binnen Europa meer treinverkeer en minder vliegverkeer door het uitfaseren van vluchten onder de 750 kilometer, heffen van BTW op vliegtickets en accijns op kerosine, en het belasten van de CO2 uitstoot.
• Minder plastic gebruiken, bijvoorbeeld door statiegeld op visnetten.
• Inzetten op verduurzaming, regionale productie en innovatie in de landbouw, einde maken aan steun voor grote industriële boeren en stoppen met financiële prikkels voor schaalvergroting en export.
• Landbouwsubsidies afhankelijk maken van dierenwelzijnsregels, stimuleren kleinschalige, diervriendelijke landbouw, aan banden leggen van veetransporten en verplicht cameratoezicht in alle slachterijen in de Europese Unie.
• Geen publiek geld naar fossiele brandstoffen. Alle kolencentrales moeten uiterlijk 2030 sluiten.

Opinie

Benny

Met 82 pagina’s heeft GroenLinks het langste verkiezingsprogramma van alle Nederlandse partijen in deze verkiezingen. Het is gelukkig helder opgebouwd, met in de eerste 33 pagina’s een lopende tekst waarin per thema de standpunten worden besproken, en daarna 48 pagina’s met puntsgewijs uitwerkingen van deze standpunten.

En er is veel waar ik me in kan vinden. Het feit dat niet alles Europees geregeld gaat worden, maar bepaalde zaken nationaal geregeld blijven, zoals onderwijs en zorg, spreekt me aan. In de keuze voor wat er wél Europees geregeld moeten worden, zoals vennootschapsbelasting, klimaat- en migratievraagstukken, kan ik me ook goed vinden. En ook hóe een en ander tenslotte wordt geregeld komt realistisch en genuanceerd over, met uitzondering van een paar uitschieters die nogal idealistisch klinken, zoals het uitnodigen van 20 procent van de wereldwijde hervestigingsbehoefte.
Jammer genoeg is ondanks de lengte en puntsgewijze opbouw van het programma niet alles even duidelijk. Dit is mede doordat de punten in het tweede gedeelte vaak niet concreet zijn geformuleerd, met weinig kwantificatie of tijdslijnen. Zo blijft het bijvoorbeeld onduidelijk in het programma of er een Europees Leger moet komen: er wordt gepraat over samenwerking tussen Europese legers, maar er wordt geen duidelijk standpunt ingenomen over een gezamenlijk leger, iets wat de meeste andere partijen wel doen.

Al met al, ondanks de hier en daar wat uitblijvende concretisering en de enkele idealistische uitschieter voelt het als een uitgebalanceerd en consistent programma. Maar of ik op ze ga stemmen? Ik weet het niet. Misschien ben ik er extra gevoelig voor, maar de restjes van activistische ontstemdheid die hier en daar in het programma de kop opsteken dempen mijn enthousiasme. Bijvoorbeeld in de tekst over de publieke sector worden rechtse collega’s weggezet als ‘politici voor wie winst, concurrentie en groei alles zijn’ (pagina 4) en in het stuk over de sjoemelsoftware wordt gesuggereerd dat de Europese Commissie bewust er voor koos om niet in te grijpen, iets wat niet is aangetoond (pagina 14). Dit soort en passante stemmingmakerij valt uit de toon bij de rest van het programma en doet mij twijfelen of ik niet een activistische wolf in schaapskleren het parlement in stem. En die twijfel vind ik jammer, want de realistische ideeën van het schaap hebben we hard nodig.

Maarten

Kon ik maar verschillende programma’s bij elkaar knippen en plakken. Want er staat heel veel goeds in het programma van GroenLinks. De helderheid waarmee ze over klimaatbeleid en milieu praten, en de duidelijke, meetbare maatregelen die ze willen treffen bijvoorbeeld, die bij het CDA en de VVD achterblijven. Of de oproep naar transparantie, naar inzicht in de lobby, naar het tegengaan van corruptie die ik bij de VVD zo mis. Maar een aantal dingen zijn ook weer minder voor me weggelegd. Het asielbeleid lijkt me op z’n minst optimistisch te noemen, als het niet gewoon naïef is. Het wegzetten van andere politici als alleen gevend om de winst van grote bedrijven is een greep uit de populistische pot waar het SP filmpje ook al een flinke graai uit deed, en niet iets wat thuishoort in een serieuze politieke partij.

Verder is GroenLinks voor mijn voorkeur iets té pro Europa, en iets té links op economisch vlak. Misschien nog wel meer in toon dan daadwerkelijke standpunten. Maar juist omdat het daar soms wat minder concreet blijft in het programma, en ik als ik heel eerlijk ben ook weer niet op zulk niveau zakenkennis heb dat ik het effect van de maatregelen helemaal op waarde kan schatten, is dat wel wat er bij me overblijft. Een heel degelijk programma, maar mij net te links.

Andere partijen niet missen? Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!