Verkiezingen 2021: SP

“De SP is een socialistische, eurosceptische partij. De SP wil ‘een samenleving waarin menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit voorop staan’. Sinds 13 december 2017 is Lilian Marijnissen politiek leider. De partij werd opgericht in 1972 en kent vooral een sterke lokale, actiegerichte basis.” [bron]

De SP vecht tegen de liberale gedachte dat iedereen het beter krijgt wanneer de rijken nóg rijker worden. Zodoende vecht de SP tegen het marktdenken, de macht van de markt, private rijkdom en publieke armoede. In plaats van mensen te leren vooral aan zichzelf te denken, wil de SP dat we omkijken naar elkaar.

Door niet het verdienmodel maar juist de mens als vertrekpunt te nemen, wil de SP een solidaire samenleving bouwen op de basis van menselijke waardigheid en gelijkwaardigheid. Hoe meer mensen verenigd worden, hoe beter het is. “Socialisme, dat is strijden tegen de discriminatie, achterstelling en uitbuiting van mensen.” Die solidariteit ziet de SP als een kwestie van daden: er moet niet worden bijgeschaafd, er moeten fundamenteel andere keuzes worden gemaakt.

Je vindt het volledige partijprogramma hier.

Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.

EU & Buitenland

• Een nieuw Europees Verdrag: meer zelfstandigheid lidstaten, vergroting inspraak burgers.
• Drastische inperking lobby van grote bedrijven en banken in Brussel.
• Zoeken naar alternatieven voor de Euro.
• Financiering en aansturing van politieke partijen en religieuze organisaties vanuit het buitenland wordt verboden.

Immigratie & Integratie

• Statushouders en migranten krijgen zo snel mogelijk goed onderwijs door de overheid.
• Nieuwkomers moeten snel aan werk worden geholpen.
• Vluchtelingen die niet veilig kunnen worden opgenomen in de regio, worden opgenomen in EU-verband.
• Meer aandacht voor voorkomen eer-gerelateerd geweld, huwelijksdwang, genitale verminking en seksisme.

Volksgezondheid & Zorg

• Het eigen risico gaat naar nul.
• Een Nationaal Zorgfonds met inkomensafhankelijke premies. Zorgtoeslag wordt daarmee overbodig.
• Een gemeentelijk basispakket voor o.a. huishoudelijke hulp, begeleiding en dagbesteding. Eigen bijdrage wordt daardoor overbodig.
• Mensen met een huurschuld worden niet langer op straat gezet en daarentegen geholpen met schuldsanering.

Onderwijs & Wetenschap

• Hoger salaris voor docenten, lonen worden landelijk uitbetaald via een nationale cao.
• Naar klassen van maximaal 23 leerlingen, te beginnen op scholen in arme wijken.
• Studenten krijgen weer een basisbeurs, jongeren uit armere gezinnen ook een aanvullende beurs.
• Speciaal fonds om onafhankelijkheid wetenschappelijk onderzoek uit derde geldstroom te waarborgen, en wetenschappelijke artikelen worden Open Access gepubliceerd.

Economie & Overheid

• Binnen bedrijven met meer dan 100 werknemers krijgen die werknemers instemmingsrecht en evenveel zeggenschap als aandeelhouders. Daarnaast kiezen werknemers van grote bedrijven de helft van de commissarissen.
• Een nationale betaal­- en spaarbank waar niet met geld wordt gespeculeerd.
• De marktwerking wordt uit de zorg gehaald, woningcorporaties komen in handen van de huurders, openbaar vervoer wordt een publieke dienst.
• Maximale huurprijs voor huurwoningen.

Milieu & Klimaat

• Een Green New Deal binden om de strijd aan te gaan met de klimaatcrisis, de wooncrisis, de economische crisis en de sociale ongelijkheid.
• Stoppen met subsidiëren van fossiele bedrijven.
• Sluiten van kolencentrales en kerncentrale Borssele, stoppen met gaswinning in Groningen.
• Een nationaal bomenplan: voor elke Nederlander wordt een boom geplant.

COVID-19

• Minder afhankelijkheid van farmaceutische industrie door nationaal onderzoeksfonds geneesmiddelen.
• Investeringen in banen in publieke sector en mkb om ‘sociaal’ uit de coronacrisis te komen.

Overige

• De werkgever van arbeidsmigranten mag niet tegelijkertijd hun huisbaas zijn.
• Investeringsfonds ter ondersteuning van kunstenaars van Nederlandse bodem, onder meer om kleine podia open te houden.
• Meer politiebureaus in de buurt en meer agenten.
• Verbeteren van toegang tot rechtsgang door onder meer verhogen van vergoeding voor sociaal advocaten.

We vatten de partijprogamma’s samen om kiezers een goed idee te geven van de partijen, hun visies en hun belangrijkste punten per thema. Toch zijn er vaak ook dingen die je tussen de regels doorleest in een programma, die niet altijd in een objectieve samenvatting kunnen terugkomen. Omdat we het belangrijk vinden feiten en mening gescheiden te houden bieden we daarom hier ook onze ervaring van het programma aan:

Opinie

Michiel

Waarom je als kiezer op een partij aan de linkerkant van het politieke spectrum zou stemmen, is wat mij betreft wel duidelijk na de gestage ontmenselijking van de vele sociale apparaten gedurende zo’n tien jaar aan rechts beleid. Maar waarom zou je als linkse kiezer op de SP stemmen in plaats van GroenLinks of de PvdA? Vanwege de bittere strijdbaarheid en de inherente solidariteit, zou ik zeggen. Het logo van de SP zal immers niet voor niets een tomaat zijn; daar gooi je mee, en als dat niet meer nodig is, kook je er een soep van die iedereen wel enigszins kan pruimen.

Hoewel de linkse strijd tegen ongelijkheid ook door GroenLinks en de PvdA gedragen wordt, varen die twee partijen in hun linksheid tamelijk uitgesproken op de achterstelling van een specifieke groep: mensen met een migratie-achtergrond. Het leverde voormalig PvdA-lijsttrekker Job Cohen zelfs de geuzennaam ‘theedrinkende multicultiknuffelaar’ op. GroenLinks heeft daarnaast een omvangrijke klimaat-gerelateerde agenda, wat de partij zowel naamtechnisch als beleidsmatig beperkte ruimte laat voor een stevig links-economisch geluid.

Maar die economie, daar gaat het juist om. In onze toenemend economistische samenleving is het van groot belang om sociale ongelijkheden verder te trekken dan het verschil tussen Anwar en Tim, en de SP poogt dat te doen. Hoe? Door de ongelijkheden te verenigen en zo zodoende op te heffen in dat ene, waarlijk linkse woord: klassen.

De SP durft anno 2021 de klassenmaatschappij nog bij naam te noemen, waar de linkse kameraden van de PvdA en GroenLinks het wellicht iets te vaak slechts over kolonialisme en institutioneel racisme hebben. Het socialisme van de SP overstijgt die specifieke strijd; het stelt Houda uit Kanaleneiland, die wordt genaaid bij elke sollicitatie die ze onderneemt, naast Jordy uit Ondiep, die een vmbo-advies krijgt omdat zijn ouders laagopgeleid zijn. Het is die verenigende kracht van het socialisme die mij bijzonder aanspreekt, en als ik daarbij de strijdbaarheid van het ‘Stel een daad’ optel, stemt het mij bijkans hoopvol.

Natuurlijk kan men vraagtekens hebben bij de plannen van de SP. Alleen al de optuiging van een gecentraliseerd zorgsysteem gaat een godsvermogen kosten, en een dergelijk apparaat draagt steevast een wortel van logheid in zich mee. Hetzelfde geldt voor de versterking van bevoegdheden op lokaal niveau. En gaan die miljonairs dat allemaal belastingsgewijs ophoesten?

Ik deel die vragen bij de haalbaarheid. Ook het euroscepticisme van de SP doet me leed. Tegelijkertijd draag ik de overtuiging dat economische efficiëntie en een hoog BBP geen doelen op zich zijn; het doel van alle politiek is de mens. Laat de SP daarom maar de grootste worden. Laat de socialistische gedachte eerst maar eens de ruimte krijgen zich beleidsmatig te ontplooien; de economische strubbelingen die dat met zich zal meebrengen neem ik graag op de koop toe.