KAF Peiling: Moeten homeopathische geneesmiddelen getoetst worden op werkzaamheid?
Waar reguliere geneesmiddelen door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) getoetst worden op veiligheid en werkzaamheid, worden homeopathische middelen enkel getoetst op veiligheid. De koepel van de Europese wetenschapsacademies EASAC vindt dat dit moet veranderen. Zij geeft dit advies in een recent rapport waarin zij stelt dat er voor homeopathische geneesmiddelen geen bewijs is voor de werkzaamheid, afgezien van het placebo effect. Verder vreest de koepel dat de huidige situatie de kans verhoogt dat een patiënt het zoeken naar reguliere zorg uitstelt. Wat vind jij? Moeten homeopathische geneesmiddelen op dezelfde wijze getest worden als reguliere medicijnen, of is de huidige test op veiligheid afdoende?
Moeten homeopathische geneesmiddelen getoetst worden op werkzaamheid?
- Ja (69%, 56 Votes)
- Nee (31%, 25 Votes)
Total Voters: 82
Laden ...Extra informatie nodig voor je stem? Hieronder twee visies op deze stelling van experts in gerelateerde werkvelden. Deze zienswijzen reflecteren de persoonlijke visies van beide experts, uitdrukkelijk niet de visie van (auteurs van) Kaf.
Bart Hendriks, apotheker
Ik stem ja. Een geneesmiddel werkt of het werkt niet. Wat mij betreft zou het alleen in het eerste geval een geneesmiddel mogen heten. Hoe die werkzaamheid aangetoond kan worden is duidelijk: in gerandomiseerde, dubbelblinde placebo-gecontroleerde studies. Als producenten van homeopathische producten daadwerkelijk zouden handelen in het belang van de patiënt, dan zouden zij voorstander moeten zijn van het aantonen van de werkzaamheid van hun producten. Desondanks blijft gedegen onderzoek dat enige werking aantoont uit. Een veelgehoord argument is dat de kosten om dit onderzoek uit te voeren niet zijn op te brengen. Dat argument snijdt echter geen hout. In Europa gaat meer dan een miljard euro om in de markt voor homeopathie. Daarvan hebben 5 producenten een gezamenlijk marktaandeel van 70%. Kennelijk heeft Big Homeopathy meer vertrouwen in reclame en lobby dan in de werkzaamheid van hun geneesmiddelen.
Onder de huidige registratie-eisen kunnen homeopathische producten ‘geneesmiddel’ heten zonder toetsing op werkzaamheid. Dat zo’n product zonder onderzoek wel als geneesmiddel in de markt gezet mag worden is wat mij betreft ironisch. Dat zo’n middel vervolgens vergoed wordt door bepaalde zorgverzekeraars is in een tijd waarin er bezuinigd moet worden op zorg ronduit cynisch.
Ieder wilsbekwaam mens heeft een eigen verantwoordelijkheid voor de keuzes die hij maakt ten aanzien van zijn gezondheid. Artsen en apothekers horen daarover eerlijke en volledige voorlichting te geven. Wanneer mensen bij hun volle verstand besluiten dat zij geloven in homeopathie dan is dat hun goed recht. Maar wanneer zonder bewijs van werkzaamheid het predicaat ‘geneesmiddel’ op een product wordt geplakt dan kunnen we niet anders dan spreken van misleiding. Het zou goed zijn als geneesmiddelregistratie-autoriteiten hiermee zouden mogen stoppen.
Trudy van den Berg, homeopathisch arts
Ik stem nee. Homeopathische middelen kun je niet één op één bij een diagnose beoordelen, zoals bij reguliere geneesmiddelen gebeurt. Een homeopathisch middel wordt voorgeschreven op basis van een complex van gegevens: de ziektesymptomen en vele persoonlijke karakteristieken van de individuele patiënt. Een eerlijk onderzoek naar de werking van homeopathische middelen moet rekening houden met deze homeopathische methode.
Het is veel zinvoller om de werkzaamheid van de methode in zijn geheel te toetsen. Je kunt daartoe de resultaten van een homeopathische behandeling bij een groep patiënten met een bepaalde diagnose vergelijken met de resultaten hiervan bij een conventionele methode. Het rapport ‘Homeopathy in Healthcare’ van Bornhöft Matthiesen, in 2011 geschreven in het kader van de vergoeding door de Zwitserse ziektekostenverzekering, beschrijft vele bruikbare onderzoeken (ISBN 978-3-642-20638-2). Het CBG zou op basis van dit rapport vrij eenvoudig kunnen besluiten dat het gebruik van homeopathische middelen werkzaam is en ook nog eens, niet onbelangrijk, kosten efficiënt.
Overigens wordt soms in de homeopathie wél gekozen voor één enkel middel bij een ‘diagnose’. Dit is het geval bij epidemieën of andere identieke massale klachten. Dit leverde in ons eigen land een mooi onderzoek op. In een randomized controlled trial (RTC) door dierenarts Ellinger kreeg de ene helft van een groep drachtige zeugen een homeopathisch geneesmiddel, bereid van de bacterie waar de biggetjes vaak diarree van krijgen. De andere helft van de zeugen kreeg een placebo. De dierenarts, de boer, de zeug én de biggetjes wisten niet wie het echte homeopathische geneesmiddel kreeg. Resultaat was dat van het echte homeopathische geneesmiddel slechts 10 van de 260 biggetjes diarree kregen in vergelijking tot 63 van de 265 biggen uit de placebogroep. Dit verschil was statistisch significant.
Homeopathie is wel degelijk bewezen werkzaam, hartstikke veilig en mensen blijven echt niet weg uit reguliere zorg als zij een homeopathisch arts bezoeken. Reguliere zorg en homeopathie kunnen elkaar dus prima aanvullen.
Elke maand een stelling waar bezoekers een week lang op kunnen stemmen. Om verschillende perspectieven te bieden bij het stemmen, geven experts van zowel binnen als buiten Kaf hun visie op de stelling.
GERELATEERDE ITEMS
Homeopathie is een duidelijk en goed werkend alternatief voor reguliere geneeskunde. Anderen kunnen het waarom beter uitleggen dan ik, maar dat er zo moeilijk over gedaan wordt vind ik jammer.
Ik lees in het stuk van Trudy, de homeopaat: “Een eerlijk onderzoek naar de werking van homeopathische middelen moet rekening houden met deze homeopathische methode.” OK, prima. Dat kan toch? Die middelen kunnen net als reguliere middelen getest worden, namelijk door een groep patienten die de middelen nodig zou hebben ze wel te geven, en een vergelijkbare groep een placebo. Dat kan best met gemixte diagnoses, als de mix van diagnoses in beide groepen maar vergelijkbaar is (wat bij een random trial bijna gegarandeerd is mits je populatie groot genoeg is). Dan vergelijk je de twee groepen zoals altijd, en klaar ben je. Ik zie niet in wat het probleem daarvan is.
Dat 1 test met biggetjes goed is uitgevallen betekent overigens niet dat *alle* middelen voor mensen ook direct werken. “De methode als geheel testen” slaat ook nergens op. Dat is net zoiets als kijken of mensen het leuk vinden om naar de bioscoop te gaan, om daarmee de kwaliteit van 1 specifieke film vast te leggen.
Helaas is de vraagstelling te kort en daardoor wordt de uitslag waardeloos.
Natuurlijk moeten homeopathische geneesmiddelen ook worden getest op werkzaamheid (dus JA), alleen niet op dezelfde manier als reguliere geneesmiddelen (dus NEE).
Maar op welke manier dan wel? Veruit de beste manier daarvoor is de gerandomiseerde en dubbelblind gecontroleerde trial. Zoals Marcel als aangeeft is dat ook voor homeopathische geneesmiddelen prima uitvoerbaar. En dat soort onderzoek is ook gedaan, ook bij mensen. Het punt is dat daarbij ofwel de opzet niet deugt (bijvoorbeeld door klinisch niet relevante eindpunten te kiezen) ofwel het resultaat is dat homeopathie niet beter werkt dan placebo. De enige wetenschappelijk verantwoorde conclusie die dan getrokken kan worden is dat de werkzaamheid homeopathie (nog) niet aangetoond is. Concluderen dat deze manier van werkzaamheid aantonen niet werkt voor homeopathie is de wereld op zijn kop.
Wat bij de een werkt, hoeft niet bij de ander te werken Ik gebruik al jaren Homeopatische middelen en met succes. Er is veel lectuur ,neem het Bloedgroep dieet.Lees dit en je gaat je zelf herkennen .Waarom het wel bij de een werkt en niet bij de ander wordt je daar duidelijk gemaakt.
Maar dat is ook prima. Veel meer medicijnen werken bij de een beter dan bij de ander, en bij sommigen wellicht helemaal niet. In zo’n trial komt dit prima naar voren, maar dan moet er wel worden aangetoond dat het middel inderdaad werkt bij sommigen, en dat het positieve resultaat niet toe te schrijven is aan het placebo effect.
BTW, of ik kanniet stemmen, of ik krijg daar geen bevestiging van (en heb dan al 10x op ja gestemd). Windows7Enterprise+chrome61(64bit), mocht een nerd daar iets mee willen.
Poll-Nerd hier, wordt gelogd via cookies, kennelijk staan er nog cookies van een andere keer stemmen. Je kan ze legen en nog eens proberen. Als het dan niet werkt, geef het door, dan legen we de cache hier.
Ik heb het rapport van EASAC gelezen. In het begin denk je dan “ja tuurlijk, de homeopathische middelen moeten ook bewijzen dat ze werkzaam zijn”, maar al lezende wordt duidelijk dat de schrijvers gewoon graag willen roepen dat homeopathische middelen niet meer dan placebo effect genereren. Zonder robuust en geverifieerd bewijs zou een product volgens hen niet goedgekeurd mogen worden als medisch product. Dat vind ik wel interessant. Want weet je dat bijvoorbeeld vaccins zonder dubbelblind placebogecontroleerd onderzoek worden verstrekt? Onder de loep van deze EASAC groep zou je onze baby’s daar niet mee mogen vaccineren. Toch gebeurt dat gewoon. Een ander interessant gegeven is dat inmiddels ook in de reguliere geneeskunde ontdekt is dat sommige medicijnen bij de ene patiënt wel werken en bij de ander niet. Prachtig toch? We zijn niet allemaal hetzelfde. Ook niet als we dezelfde diagnose dragen.
Beste Trudy,
Dat ze niet meer effect dan een placebomiddel genereren is toch ook gewoon zo? In het rapport dat u aanhaalt lees ik het volgende op p. 20: “Randomized controlled trials (RCT) are diametrically opposed to the homeopathic method. In contrast to conventional pharmacotherapy, homeopathy knows only one definite verum in the individual case. It is not the homeopathic remedy as pharmacological substance as such that is effective. It becomes effective only when it was chosen to exactly suit the individuality of the patient in question (hypothesis) and when its action on the patient’s symptoms has been confirmed
(verification). Placebo control certainly presents a problem for clinical research into
homeotherapy and, as a rule, it reduces a study’s internal and external validity. Because of the
meticulous case-taking and close interaction between physician and patient, the value attached to individual symptoms, and the self-observation necessary for the selection and repeated application of a substance, one soon loses track of individual reactions and durations of drug effects in all but the simplest cases if it is not clear whether verum or placebo was used (Mattmann-Allamand 1998).” De auteurs stellen hier dus dat de werkzaamheid versus placebo
niet aangetoond kán worden, waarmee de conclusie van EASAC dus helemaal gerechtvaardigd is. Overigens: dat losing track is nou precies wat de bedoeling is, dat is de essentie van placebogecontroleerd onderzoek. Daarnaast is dit geen overtuigend argument om geen placebogecontroleerd onderzoek te doen: het is prima mogelijk om op individuele basis dubbelblind placebo of homeopathisch(e) geneesmiddel(en) te verstrekken en de resultaten van een cohort patiënten met een bepaalde aandoening te bestuderen.
Ten aanzien van vaccins is een bijzondere regeling van kracht, omdat bijvoorbeeld het griepvaccin pas korte tijd voor het griepseizoen gemaakt kan worden op basis van voorspellingen over welke mutaties het griepvirus in een seizoen zal dragen. Er is dan onvoldoende tijd om een RCT op te zetten. Daarnaast zou een placebogecontroleerde studie zou per definitie niet ethisch te verantwoorden zijn, omdat de werkzaamheid van vaccins al zo overtuigend is aangetoond. Het meest in het oog springende voorbeeld (naast diverse meta-analyses van observationele studies) is het feit dat ziekten waartegen gevaccineerd wordt in de Westerse wereld enkel nog voorkomen in niet-gevaccineerde populaties. Ouders die hun baby niet vaccineren kunnen dat enkel doen bij de gratie van de gelukkig nog voldoende grote groep wel gevaccineerde mensen in de omgeving. Tot het mis gaat welteverstaan, zoals we gezien hebben bij de mazelen-uitbraak in de Bible belt enige tijd geleden.
De EASAC zegt overigens niet hoe werkzaamheid aangetoond zou moeten worden, enkel dat dat op een wetenschappelijk verantwoorde wijze gedaan moet worden. Dat wil zeggen: door een onderbouwde studieopzet te hanteren en de resultaten te publiceren in een peer-reviewed tijdschrift, zodat andere wetenschappers de resultaten in twijfel kunnen trekken en kunnen pogen de resultaten te repliceren en/of de conclusies te ontkrachten.
Ten slotte betekent een positief resultaat van een middel in een rerandomiseerde en gecontroleerde trial niet dat zo’n middel voor elke patiënt werkt. Dat beweert ook niemand. Het betekent slechts dat het middel op populatieniveau over het geheel genomen beter werkt dan placebo. Andersom redeneneren (het middel werkt bij sommigen wel, maar op populatieniveau niet beter dan placebo) kan natuurlijk niet.
Het collectiviteitsbeginsel van de zorg is gestaafd (helaas niet op alle terreinen 100% effectief) op betrouwbare statistiek, dus ook t.a.v. de werking van geneesmiddelen.
Dus als suggestie:
Niet toetsen, maar ook niet vergoeden. Apart schap in apotheek met duidelijk andere naamgeving (liefst weg uit de apotheek).
Het woord ‘geneesmiddelen’ eruit. Suggestie: homeopathische middelen.
Ik vind wel dat het onderzocht moet worden, wetenschappelijk onderzoek heeft nog nooit uitgewezen dat het effectief is, mensen die homeopathische middelen nemen vergeten vaak dat 80% van alle kwalen door het zelfgenezend vermogen van het lichaam worden opgelost.
Nieuw wetenschappelijk onderzoek kan misschien uitsluitsel geven.
Ik weet al dat ze werken. Gebruik het al jarenlang. Zo weinig mogelijk chemische troep. Ken genoeg mensen bij wie het werkt.
Het lijkt mij raadzaam om ook deze middelen te testen op hun werkzame stof , maar als dat is bewezen promoot ze dan ook , want alles is beter dan het farmaceutische gif wat we anders binnen krijgen , want er zijn er veel zeer goede natuurlijke alternatieven!!!!!
Beste Marian, Mooi dat je dat vertelt. het zou goed zijn als veel meer mensen hardop zeggen dat ze baat hebben bij homeopathie.
Beste Gerrie, mensen die reguliere middelen nemen vergeten ook vaak dat 80% van alle kwalen door het zelfgenezend vermogen van het lichaam worden opgelost.
12% van de “gewone” werkt maar. De moderne geneeskunst geneest niet, maar maakt klant. Wat wil je horen
Op welke bronnen je dat statement baseert?
Homeopathie is gepersonaliseerd. Dat betekent dat doorsnee wetenschappelijk onderzoek niet past. Dat gast namelijk over gemiddelde patienten en standaard behandelingen.
Beste Marcel en ander strengen wetenschappers, bekijk even de film Plus One Drop, en daarin de passages over het grote overheidsonderzoek naar homeopathie in Australie, Daarna graag verder praten over de waarde van randomized double blind etc.
En als je onderzoek wil doen: noem eens een kwaal, en de parameters die je wil meten, en de duur van het onderzoek, en de medicus die je wil laten diganostiseren… (ik noem maar een paar factoren) . Als je in onderzoek meedraait weet je hoe gemakkelijk je de fout in kunt gaan. In de proefdier onderzoek discussie (geneesmiddelen veiligheid) vertelden de onderzoekers hoe b.v. de konijnen ‘hun best deden’ om de onderoekers terwille te zijn, door de door hun gewenste symptomen te vertonen, ondanks alle double-blind inrichting. Lees het rapport.
En zelfs in de pers lees je tegenwoordig hoe de chemische industrie (pesticiden en geneesmiddelen), onderzoeksresultaten op bestelling levert (glyfosfaat is veilig, om maar iets te noemen). De roep om wetenschappelijk bewijs voor de werking van homeopathie komt naief op me over in een wereld waar slechts een klein deel van de reguliere middelen werkelijk op duurzaam effect getoetst is. Bovendien zijn het ook nog eens vaal ‘ongeneeslijke’ kwalen waarmee de patietnen ten einde raad naar de homeopathen gaan. Met andere woorden: de kreet ‘bewijs homeopathie’ is gemakkelijker geroepen dan serieus, betrouwbaar en relevant uitgevoerd
Het ontwikkelen van een testmethode die recht doet aan de specifieke wijze van toepassen van homeopatische geneesmiddelen zal vooraf moeten gaan aan de verplichting zulk een test verplicht te stellen. Maar dat eenmaal vastgesteld zijnd geeft dat de leverancier van deze geneesmiddelen het sterkste argument in handen : aangetoonde werkzaamheid. Of juist niet, en dan is toelating ook overbodig.
Als je deze discussie leest kun je mooi zien dat het hier vooral om een botsing van wereldbeelden gaat: het materialistisch-mechanistische, waarin alles moet worden verklaard uit de interacties van atomen en moleculen (Kleinste deeltes). In dat ‘paradigma’ is geen plaats voor homeopathie want die doet het niet met deeltjes. Op 9 oktober j.l. presenteerde de KNAW (!) in de openbare bibiotheek het boek van Sarah Durston en Ton Baggerman: “The universe, Life and Everything”, waarin ze schrijven dat het materialisme de afgelopen eeuwen zijn waarde heeft bewezen maar nu toch echt aan uitbreiding, aan blikverruiming toe is. “Het is tijd om de natuurkundigen sinds begin vorige eeuw serieus te nemen die lieten zien dat materie een verschijningsvorm is van bewustzijndragende energie. Dat dringt echter niet erg door in de medische wereld, zie hun fervente oppositie tegen homeopathie. Ook de levenswetenschappen kunnen er nog moeilijk mee overweg. Wat de levering van bewijs aan sceptici betreft geeft Sheldrake een mooi voorbeeld. Hij sprak met Steven Rose, een tegenstander van zijn ervaringen met (schrik niet) telepathische vermogens van honden, af dat hij hem het bewijs zou leveren in een experiment dat Rose daartoe geschikt achtte. Sheldrake leverde dat bewijs volgens Rose’s eis. Maar Rose was niet overtuigd en eiste aanvullend onderzoek in een nieuwe door hem gevraagde opzet. Weer leverde Sheldrake dat bewijs. Weer wees Rose het af. Zo ging het nog een paar keer tot Rose tenslotte geen nieuw experiment meer wist en concludeerde dat er een onbekende kracht in het werk moest zijn – maar absoluut geen telepathie. Want dat kon niet bestaan.
Het lijkt me niet onwaarschijnlijk dat de homeopathen die aan de ENSEAC afgevaardigden willen gaan bewijzen dat homeopathie werkt een vergelijkbaar lot wacht. Wie iets niet waar wil hebben kan het blijven ontkennen. Wie ervaart dat homeopathie werkt is blij en hoeft geen verder bewijs. Het zij dan een dat zich op een ander, passend, wereldbeeld baseert.