Weet ik veel?

Spanje, Italië, Nederland, Roemenië, China. Wat hebben deze landen met elkaar gemeen? Je hoeft niet te raden, dat lukt toch nooit. Komt ‘ie: dit waren de antwoorden die ik tijdens mijn Kerstquizje kreeg op de vraag ‘In welk land werd Jezus geboren?’ In mijn klas met 32 kinderen wisten maar twee waar het christelijke kerstverhaal zich überhaupt afspeelde. Dat was wel even schrikken! Want hoewel ik het mooi en prima vind dat Kerstmis inmiddels best wel een ‘inclusieve´ feestdag is, weet het gemiddelde kind (van christelijke, islamitische of goddeloze huize) dus helemaal niet wát het viert. Of waar het verhaal vandaan komt. Ze noemen alles wat ze niet bevalt ‘fake news’, maar je kunt ze nog altijd heel veel wijsmaken…

Ik stond dus behoorlijk te balen van mijn onbevangen en ongeïnformeerde pupillen. Ik vertelde wat om het verhaal heen, stipte het begin van onze jaartelling even aan en kwam weer terug op de aanvankelijke vraag. ‘In welk jaar werd Jezus geboren?’ Jullie kunnen inmiddels al wel voorspellen dat lang niet iedereen mij dit kon meedelen. Op het bord verschenen de antwoorden: gelukkig veel jaren 0, maar ook 532, 1600 en 1976. Grmbl… Deze ridicule antwoorden binnen de Kerstquiz staan echter niet op zichzelf: ik maak het vaker mee. Is het nou steeds slechter gesteld met de algemene kennis van kinderen? Moet het nieuwe curriculum zich daar niet wat meer op richten, in plaats van op de samenhang tussen de (nog altijd zeer arbitrair ingedeelde) vakgebieden?

Qua feitenkennis denk ik altijd zélf wel goed te zitten. Er wordt regelmatig een pubquiz gewonnen door het team waar ik deel van uit maak. Op school leg ik het af en toe wel eens af tegen mijn wat oudere collega’s. Ik heb het niet fatsoenlijk onderzocht, maar het riekt wel naar een trend. Van generatie op generatie neemt onze algemene kennis af. In het algemeen geldende model van de 21e eeuwse vaardigheden heeft het beschikken over parate kennis, hoe triviaal ook, niet echt een plekje gevonden. Maar ja, is dat erg? Is dit gegeven nieuw? Geen idee. Wat ik wél weet is dat er af en toe onderzocht wordt hoe het met het leesniveau van onze leerlingen gesteld is ten opzichte van vorige jaren en in vergelijking met andere landen. En bij de laatste meting kukelde Nederland van de 15e naar de 26e plek op de wereldwijde ranglijst. Ook het algemene leesniveau holt achteruit op dit moment. Mijn hemel! Of, zoals de kids het zouden omschrijven: wtf?! Tja, om een tekst écht te kunnen begrijpen moet je minstens 90% van de woorden die je leest kennen. En met ons huidige onderwijs schieten we daarin tekort. Dus zouden vernieuwingen van ons curriculum zich daar op moeten richten.